Tekstil Teknik Dergisi Tekstil Haberleri, Tekstil Sektörü, Tekstil Teknik
Related Articles
Sektörün tanımı:
Tekstil makina ve aksamları sektörü 4 haneli GTİP bazında 8444, 8445, 8446, 8447, 8448, 8449, 8451 ve 8452 fasıllarıyla takip edilmektedir. Bu fasıllar aşağıda sıralanmıştır: • 84.44 Dokuma maddelerinden lif imal eden, dokuyan, kesen makinalar •s84.45 Lifleri hazırlayan, iplik üreten hazırlayan makinalar • 84.46 Dokuma tezgahları (makinaları) • s84.47 Örgü tezgahları, gipür, tül, dantela, file imali için makina, cihazlar •84.48 Yardımcı tekstil makina, cihazları ve aksam-parçaları • 84.49 Keçe, mensucat imal eden makinaların aksam, parçalar • s84.51 Dokuma maddelerini yıkama, kurutma, boyama, ütüleme makina ve cihazları bu 24 milyar USD’lık sektör içerisinde ihracat yapan 14. ülke konumuna gelmiştir. Sektörümüzün son 10 yıllık ihracatı göz önüne alındığında en çok ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla Hindistan, Bangladeş, Almanya, Mısır, İran, Özbekistan, Suriye, İngiltere, Pakistan ve Fransa’dır. 2010 ve 2011 yılları için bakıldığında Suriye ve Pakistan’ın yerini yeni yatırımların yapılmaya başlandığı Rusya ve Etiyopya’nın aldığı görülmektedir. 2009 krizinden sonra yaşanan talep artışı nedeniyle 2010 yılında en çok ihracat yapılan ülke İran olmuştur fakat bu durum 2011’de eski haline dönmüştür. 2010 yılında 272 milyon USD olan ihracatımız 2011’de % 9,6 artarak 296 milyon USD olmuştur. Sektörümüzün 2012 yılı için hedefi 350 milyon USD’dir • s84.52 Dikiş makinaları, mobilyaları, iğneleri, aksam-parçaları OECD’ye bağlı www.trademap.org internet sitesinden edindiğimiz verilere göre 2006-2011 yılları için ortalama genel makina ve askamlarının ticaret hacmi 1,65 trilyon USD iken tekstil makinalarınınki ise (%1,5’luk pazar payı ile) 24 milyar USD olmuştur. Türk tekstil makina ve aksamları sektörünün ihracatı 1999 yılında 27 milyon USD iken on yılda on kat büyüyerek 2009’da 270 milyon USD’ye 2011’de ise 296 milyon USD çıkarak ülkemizi
TEKSTİL MAKİNA VE AKSAMLARI İTHAL EDEN BAŞLICA ÜLKELER
Dünya’da yılda yapılan ortalama 24 milyar USD’lik ihracatın yaklaşık yarısı (%48) beş ülkeye yapılmaktadır. Bunlar Çin, ABD, Hindistan, Almanya ve Türkiye’dir. Çin tek başına pazarın yaklaşık çeyreğini oluştururken diğer çeyreğini kalan ülkeler paylaşmaktadır. Başka bir değişle Dünya’da ihraç edilen her dört makinadan biri Çin’e diğeri de ABD, Hindistan, Almanya veya Türkiye’den birine gitmektedir. 2002-2011 arasında yapılan 15 milyar USD’lik ithalatımızın %25’ini iplik, %20’sini örgü ve %15’ini dokuma makinaları oluşturmaktadır. Cari açık en az terbiye makinalarında verilmektedir.
2011 YILINDA TÜRKİYE EN ÇOK İTHALAT YAPAN ÜÇÜNCÜ ÜLKE
Tekstil makina ve aksamları pazarının yarısı oluşturan beş ülkenin içinde olan Türkiye 2011 yılında 1,2 milyar nüfuslu Hindistan’ı geçerek ilk defa üçüncü sıraya yükseldi.Bu yükşeliş 2009 ekonomik krizinden sonra başlamıştır. Mart 2011’de yayınlanan “Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı” kitapçığının 23. sayfasına bakıldığında Türkiye’nin tekstil makina ve aksamları ithalatının 2010’da 2009’a göre %136 arttığı görülmektedir. Başka hiçbir makina alanında bu denli bir değişim olmaması ilgi çekmiştir ve bu duruma Dünya açısından bakıldığında da böyle bir artışın eşsiz olduğu ortaya çıkmaktadır.1996’dan beri 14 milyon dolardan başlayan ihracat serüveni her türlü iç ve dış krize rağmen 270-300 milyon dolara kadar istikrarla çıkmıştır. Makina ithalatımız ise krizlerde çok bariz bir şekilde önemli iniş çıkışlar yapmıştır. 2,2 milyar dolar seviyesinden 2009 yılında 450 milyon dolar seviyelerine düşmüştür. Fakat bu durum sektörümüzün geleceğini güçlendirecek bir fırsata dönüşememiş aksine ülkemizi Dünya’nın en gözde tekstil makina hurdalığına dönüştürmüştür. 2010 yılı ithalatımız 2009’a göre %136 artarak (1,1 milyar dolar) oran bazında artış gösteren ülkeler arasında Türkiye’yi birinci sıraya taşımıştır.2011 yılında ise 2010’daki rekor sahibi ithalat %60 daha artmış ve 1,8 milyar dolar olmuştur. 2009 krizinden geçen iki sene içerisinde ithal edilen 3 milyar dolarlık makinanın çok büyük bir kısmı ikinci el makinadır. Maalesef mevcut GTİP esaslı gümrük mevzuatı bu hastalıklı durumun bırakın tedavisine teşhisine bile izin vermemektedir. “İthazlatımızın ne kadarı kullanılmış makinadır?” sorusuna yanıt bulunamamaktadır.Adı konmamış bu hastalık ülkemizin geleceğine zarar vermektedir. 2011 senesinde ithalatta geçtiğimiz Hindistan’ın, Tekstil Bakanlığı var ve onların yaptığı çalışmalar neticesinde bugün Hindistan’a çevreyi az kirleteceğini belgeler ile taahhüt etmeyen sıfır makinalar girememektedir. Bunun aksine Türkiye’de 25-30 senelik kullanılmış makinalar peynir ekmek misali satılmaktadır. Bu kritik duruma acilen önlemler alınması gerektiği düşünmekteyiz.2009 dünya ekonomik krizine rağmen azalmayan ihracatımız sektörümüzün ikinci el makine ithali gibi başlıca sorunlarının varlığı sürdürmesi sebebiyle son üç yıldır 300 milyon USD’lik ihracat sınırını aşamamaktadır. Bunun sebebi üzerilerindeki yükün üreticilerimizin mukavemet dirençlerinin sınırına varmış olmasıdır. Nasıl insanın bir kası sürekli aynı gerilime maruz kalırsa zamanla güçten düşer aynı durum makina imalat sektörümüz için de geçerlidir. Önlemler alınmadığı takdirde maalesef ülkemiz bir uzvunu kaybedecektir. Sektörümüz bu noktada koruma altına alınır ve gelişmesi için desteklenirse hedeflerine 2023’ten önce gerçekleştirecektir
SEKTÖRÜN VARLIĞINI KORUYABİLMESİ İÇİN ACİL ÖNLEMLER
Bu sebeble ilk adım olarak tekstil sektörüne yönelik alınan ithalatta koruma önlemlerinin benzerinin tekstil makina ve aksamları sektörüne uygulanması gerekmektedir. Koruma altına alındığında üreticilerimiz rahat bir nefes alabilecek ve bu esnada kendilerini geliştirme fırsatı bulabileceklerdir. Bu dönemden verim alınabilmesi için birikmiş öz sermayeleri olmayan KOBİ’lerimize finansman yardımı yapılmalıdır. Bu yardım ile belini doğrultmak isteyen üreticilere eksikliklerini gidermeleri şartı konulmalı; yani ürün ve hizmetlerini OAİB’nin TURQUM Kalite Standartlarına yükseltmelidirler. Var olma mücadelesi verirken kalitesinden ödün vermiş üreticilerin Strateji planınında yer alamayacakları net olarak anlatılmalıdır. Kalitesini standart haline getireceğini taahhüt eden şirketlere kalite belgelerini almalarında, kalifiye insan kaynağını istihdam etmelerinde, Ar-Ge faaliyetlerinde, sektörel Organize Sanayi Bölgeleri inşaa etmelerinde ve enerji, hammadde ve benzeri girdi maliyetlerinin düşürülmesinde yardımlar yapılmalıdır. Bu yardımları alan üreticilerin yurtiçinde ve yurtdışında rekabet edebilmeleri için Türk Eximbank Ülke Alıcı Kredileri ile Halkbank Yerli Makine Üreticisi Destek Kredisi programları geliştirilmelidir. Söz konusu destekleri alan üreticilerimiz şüphesiz ülkemizi hedeflenen konuma hızla taşıyacaktır.
İTHALATTA DIŞA BAĞIMLI OLDUĞUMUZ MAKİNALARIN YERLİ ÜRETİMİNE TEŞVİK VERİLMELİ
İthalatımız GTİP bazında incelendiğinde dışa bağımlı olduğumuz makinalar (Örn: iplik, örgü ve dokuma makinaları) açıkca tespit edilmektedir. Bu bağımlılığı ortadan kaldırabilmenin yolu yerli üretimin teşvik edilmesinden geçmekte olduğuna inanıyoruz. Bu maksat ile oluşturulacak ortak girişimler desteklendiğinde Dünya’nın en büyük üçüncü tekstil makina ve aksamları pazarı olan Türkiye’de olumlu değişikliklerin olacağına gönülden inanıyoruz
MAKİNA SEKTÖRÜMÜZ İÇİN YOL HARİTASI
+Ülkemizde üretilmeyen, dışa bağımlı olduğumuz makinaların üretimi için oluşturulacak ortak girişimlere teşvik verilmesi.
+İthalata yönelik koruma önleminin alınması
+Üreticilerin koruma döneminde kendilerini geliştirmesi.
+Bu maksat için birikmiş öz sermayesi olmayan şirketlere kalite standartları (TURQUM) oluşturmaları şartı ile finansman destek sağlanması.
+Kalite taahhütünde bulunan şirketelere: Kalite belgelerin alınmasında, Kalifiye insan kaynağı istihdamında, Ar-Ge faaliyetlerinde,Sektörel OSB’ler inşaa etmelerinde, Enerji,hammadde ve benzeri girdi maliyetlerinin
azaltılmasında, Rekabet güçlerinin artması için Eximbank ve Halkbank kredilerinin geliştirilmesinde destek verilmelidir.
+Netice: 2023 Hedefine ulaşılması
