Tekstil Teknik Dergisi Tekstil Haberleri, Tekstil Sektörü, Tekstil Teknik
Related Articles
BE GREEN konsepti ile enerji fiyatlarındaki oynamalara karşı önlem alırken, daha yeşil bir kasar prosesi sayesinde dünya üzerindeki Karbon (CO2) ayakizinizi azaltın.
Tekstil endüstrisi giyimden, ev dekorasyonuna, inşaattan, hijyene hayatımızın çeşitli alanlarında bize hizmet vermektedir. Tekstil üretiminde büyük önem taşıyan yaş işlemler yüksek miktarlarda su, enerji ve agresif kimyasalların kullanımını gerektirmektedir (kostik, peroksit, asitler vb.). Örnek vermek gerekirse; 1 kg tekstilin ıslak işlemi için, ortalama olarak 70 litre su kullanılır. Diğer endüstriler ile karşılaştırıldığında bu çok büyük bir miktardır. 70 litre suyun 30 litresi sadece kasar işlemi sırasında kullanılmaktadır. Tekstil mamüllerinin üretimi sırasındaki yaş işlemlerin bir çoğu yüksek sıcaklıklarda gerçekleştiği için, buhar üretimi ve su ısıtma sırasında kullanılan enerji (gaz, kömür vb) miktarı da çok yüksektir. Tüm bu işlemlerin sonucunda, atmosfere büyük miktarlarda karbon emisyon salınımı gerçekleşir. İşletmeler için örnek bir hesaplama yapmak istersek; ısıtma için kullanılan ortalama 1000 m3 metan gazının tüketimi sonucunda, 1780 kg CO2 emisyonu çevreye yayılır. Ortaya çıkan 1780 kg CO2 gazının atmosferde nötrlenmesi (yani etkisinin yok edilmesi) için, yaklaşık olarak 89 adet ağacın 1 sene boyunca solunum yapması gerekmektedir. Tekstil üretimine dönersek, 1000 kg tekstil materyalinin kasar işlemi için suyun arzu edilen sıcaklığa ısıtılması sırasında yaklaşık olarak 60 m3 metan gazı kullanılır. Bu ortalama olarak 100 kg CO2/ton emisyon oranı demektir. Bu bilgiden yola çıkarak sadece kasar işleminin yapıldığı sıcaklığı düşürmek bile, direkt olarak tekstil işletmelerinden atmosfere yayılan CO2 miktarını belirgin ölçüde azaltacaktır. Sektörde yaygın olarak bilindiği gibi klasik kasar uygulamaları normal koşullarda 95-98˚C’de gerçekleşir. Kasarın yapıldığı sıcaklığı 95˚C’den ortalama olarak 70˚C’ye düşürmek, kasar işleminden kaynaklanan CO2 emisyonunu yaklaşık %60 oranında azaltacaktır. Bunun sonucunda, 1000 kg yaş işlem gören tekstil materyalinden kaynaklanacak CO2 salınımı 60 kg daha az olacaktır. Karbon salınımındaki bu düşüş, senelik olarak atmosferdeki CO2’nin nötrlenmesi için ihtiyacımız olan ağaç sayısını 3 adet azaltır. Doğal kaynaklarımızın sürekliğini sağlamak için tüm dünyada üretim teknolojilerine daha çevreci bir yaklaşım sergilemek zorunluluğu ortaya çıkmıştır. TANATEX Chemicals B.V.’nin uzun çalışmalar sonucu geliştirmiş olduğu düşük sıcaklıkta kasar imkanı sağlayan, basit ve güvenli bir proses olan BE GREEN konsepti, kasar işlemi sırasında ortaya çıkacak CO2 emisyonununda %60’a kadar tasarruf sağlar.
Konsept 2 üründen oluşur; TANASPERSE BE, TANEDE GREEN.
TANASPERSE BE, düşük sıcaklıkta kasar prosesi için özel olarak geliştirilmiş çok yönlü (dispergatör, iyon tutucu) bir yardımcı maddedir. TANEDE GREEN ise düşük sıcaklıkta kasar prosesi için geliştirilmiş, özel bir peroksit aktivatörü içeren çok etkili bir deterjandır. TANASPERSE BE, TANEDE GREEN ile uyumluluğu açısından yapılan uzun süreli testler sonucu özel olarak seçilmiş bir üründür. BE GREEN prosesinin optimizasyonu ve tekrarlanabilirdiği açısında bu iki ürünün görevleri eşit derecede önem taşımaktadır. Enerji fiyatlarındaki oynamalara karşı işletmeler için avantajlı ve yenilikçi bir konsept olan BE GREEN’in artıları arasında, proses optimizasyonu, su ,zaman ve enerji (gaz, kömür) tasarrufu vardır. Düşük sıcaklıkta yapılan kasar üretim hatlarında enerji tüketimini azaltırken, atık sudaki COD (kimyasal oksijen ihtiyacı) miktarını %25’e kadar düşürür.
Kasar koşullarının daha az agresif olması sayesinde, işlem gören kumaşların tuşesi, tutumu ve Dp değerleri gelişir. Yapılan işletme denemeleri sonuçlarında, mükemmel tekrarlanabilirlik elde edilmiş, beyazlık ve kasar zemininde sapma olmadığı gözlemlenmiştir. Geleneksel kasara göre daha beğenilen bir tuşe verdiğinden, işletmedeki yumuşatıcı tüketim miktarı optimize edilebilir. İşlem görecek kumaşın yapısına bağlı olarak, BE GREEN ile yapılan kasar daha az ağırlık kaybı sağlar. Ayrıca, düşük sıcaklıkta yapılan kasar işlemi ipliklerin çalışma koşullarını geliştirerek, sürtünmeden kaynaklanacak kopmaları azaltır. BE GREEN konsepti, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, tekstil sanayisinden kaynaklanan kirliliğinin kaynağında önlenmesi, su tasarrufu, enerji verimliliği ve hammadde geri kazanımına yönelik olarak yürürlüğe koyduğu Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliği’ne uyum aşamasında MET (Mevcut En İyi Teknikler) kısmında proje olarak uygulanabilir. Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Tebliği kapsamında, kurulu kapasitesi 10 ton/gün üzerinde olan yıkama, ağartma, merserizasyon, haşıllama, baskı, haşıl sökme ve benzeri ön işlem, boyama ve son işlemlerinin gerçekleştirildiği tekstil tesisleri bu Tebliğ hükümlerine tabi tutulmuştur. Mevcut tesisler, 31.12.2012 tarihine kadar, tebliğ ekinde yer alan MET uygulamalarından kendi tesislerine uygun olanları seçerek temiz üretim planlarını sunmak, onaylatmak, uygulamaya koymak ve temiz üretim planı ile ilgili yapacakları gelişmeleri her yıl gelişme raporları ile İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerine sunmak ve kostik sodanın geri kazanımı ile ilgili seçilen MET’leri 31.12.2014 tarihine kadar uygulamaya koymak zorundalar. Bakanlık; bu tebliğ ile tekstil sektörünün çevreye olabilecek olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi, çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanması için üretim sırasında suya, havaya, toprağa verilecek her türlü emisyon, deşarj ve atıkların kontrolü ile hammadde ve enerjinin etkin kullanımı ve mevcut en iyi tekniklerin kullanımını hedeflemektedir
