Tekstil Teknik Dergisi Tekstil Haberleri, Tekstil Sektörü, Tekstil Teknik
Related Articles
Hükümet, Türkiye’yi şaha kaldıracak ve 2023 hedeflerine koşar adım götürecek Cumhuriyet tarihinin en büyük teşvik paketini açıkladı. Cari açığa köklü çözüm bulmayı hedefleyen paketle, Türkiye’nin dünyanın en büyük 10 ekonomisi olma hedefinde dev bir adım atıldı. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı yeni teşvik sistemi 1 Ocak 2012’den itibaren geçerli olacak.
Teşviklerle cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malların üretiminin artırılması hedefleniyor. Yeni paket kapsamında, en az gelişmiş illere fabrika kuran yatırımcının işçiler için ödeyeceği gelir vergisi kesintisi ve sigorta primi 10 yıl süreyle devlet tarafından karşılanacak. Yeni paketle il bazlı sisteme geçilirken, iller 6 bölgeye göre sınıflandırdı. Yeni sistem, “genel teşvikler, bölgesel teşvikler, büyük ölçekli yatırımlar ve stratejik yatırımlar” olmak üzere 4 bileşenden oluşuyor.
Bu kapsamda yatırım yapacaklara KDV istisnası, Gümrük Vergisi muafiyeti, vergi indirimi, (asgari ücret üzerinden) sigorta primi işveren hissesi desteği, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi, Gelir Vergisi stopajı desteği, KDV iadesi desteği sağlanacak. Destekten yararlanma süresi yatırımın büyüklüğüne göre değişecek.
İLK HEDEF CARİ AÇIK
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “780 bin kilometrekarelik vatan toprağında insanımıza aynı güveni vereceğiz” diye nitelediği yeni teşvik sistemine iş dünyasından da tam destek geldi. Başbakan Erdoğan özellikle güneydoğunun ve doğunun geri kalmasında on yılların ihmali olduğunu belirterek, yatırımcıları da bölgeye davet etti.
Yeni teşvik sisteminin temel hedefini cari açığın azaltılması amacıyla, ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malı ve ürünlerin, Türkiye’de yatırım ve üretiminin arttırılması olarak açıklayan Erdoğan “En az gelişmiş bölgelere sağlanan yatırım desteklerinin arttırılmasını, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesini, destek unsurlarının etkinliğinin arttırılmasını, kümelenme faaliyetlerinin özellikle desteklenmesini, teknolojik dönüşümü sağlayacak yüksek ve orta yüksek teknoloji içeren yatırımların desteklenmesini bu yeni sistemle hedefliyoruz” dedi.
STRATEJİK YATARIMLAR DESTEKLENECEK
Erdoğan, yeni teşvik sistemiyle sanayinin yapısal dönüşümüne katkı sağlayacak stratejik yatırımları özellikle destekleyeceklerini ifade ederek, şöyle konuştu: ‘’Böylece, ithal etmek zorunda kaldığımız malların ülkemizde üretimini teşvik etmiş olacağız. Bu kapsamda yatırım yapılacak yere, yatırımcı karar verecek. Bu çerçevede, hangi ilde yapılırsa yapılsın stratejik yatırımlar aynı desteklerle ve aynı koşullar altında desteklenecek’’ dedi.
VERGİ VE FAİZ İNDİRİMİ
Stratejik yatırımlara yapılacak desteklerin detaylarını da açıklayan Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: ‘Bir, yatırım malı ithal makine ve teçhizat için Gümrük Vergisi muafiyeti. İki, makine ve teçhizat için ayrıca KDV istisnası, Üç, yatırımı tamamlanmasını müteakiben 7 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteği. Dört, yapılan yatırım tutarının yüzde 50’sine tekabül eden miktarda vergi indirimi imkanı. Beş, yatırımcıların kullanacakları yatırım kredileri için 50 milyon liraya ulaşan faiz desteği.
Altı, yatırım yeri tahsisi. Yedi, asgari 500 milyon lira tutarındaki yatırımların, bina, inşaat harcamaları için KDV iadesi.’ YATIRIMCILARI DOĞU VE GÜNEYDOĞU’YA ÇEKECEK 2023’e yürüyen bir ülke olarak, bu yeni teşvik sistemi, inanıyorum ki Türkiye genelinde yatırımı daha da özendirecek diyen Erdoğan şöyle konuştu: Üretim, istihdam, ihracat noktasında Türkiye’yi çok farklı bir boyuta taşıyacaktır.
Önceki teşvik uygulamalarında olduğu gibi, bu teşvik uygulamasında da inşallah hedeflerimizi tutturacağız. Bütün bunların ötesinde, bölgeler arasındaki, iller arasındaki gelişmişlik farklarını bu sistemle daha da indireceğiz. Tüm Türkiye değişirken, bu bölgenin daha hızlı değişip, farkı kapatacağına gönülden inanıyorum. Ben, bu yeni teşvik sisteminin, ülkemize, milletimize, yatırımcılarımıza hayırlı olmasını diliyorum.’’ CARİ AÇIĞIN PANZEHİRİ OLACAK Otomotiv, ilaç, eğitim, tekstil gibi birçok sektörde yatırımların önünü açacak yeni teşvik sistemi sektör temsilcileri tarafından heyecanla karşılandı. Yatırımcılar ‘bu sistem cari açığın panzehiri olur, yatırımların önü açılır’ görüşünde birleşti.
Yeni teşvik sistemi birçok sektörde yeni yatırımlara yönelik umutları artırdı. Sektör temsilcileri ve yatırımcılar, teşviklerin cari açığın panzehiri olacağı görüşünde birleşti. İhracatçılar, uygulanacak vergi istisnaları, SSK, faiz desteği ve stratejik yatırımlarda yer tahsisi gibi unsurların uzun zamandır bekledikleri teşvikler olduğunu belirtti.
Tekstil sektörü, işçilik, enerji maliyetleri gibi giderlerin düşürülmesini ciddi bir sanayi hamlesi olarak değerlendirdi. İlaç ve eczacılık sektöründe ise biyoteknolojik ve onkolojik ilaçlar ile kan ürünleri üretimine yönelik yatırımların n erede yapıldığına b akılmadan 5’inci bölge desteklerinden yararlanması ilaç sanayisinin Türkiye’deki üretimine yönelik olumlu sinyaller verdi. Eğitim yatırımları da teşvik sistemi ile desteklenirken özel sektör tarafından yapılacak eğitim yatırımları ile demiryolu ve denizyoluna yönelik yatırımların 5’inci bölge desteklerinden yararlanabilmesi bu sektörlerdeki yatırımcıların hedeflerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu.
İŞ DÜNYASI TEŞVİK PAKETİNDEN MEMNUN TÜSİAD:
Yeni teşvik sisteminin mikro reform sürecinin devamı ve yeni bir reform sürecinin başlangıcı niteliğinde olduğunu belirterek; ölçek ekonomisi ve kümelenmeyi teşvik etmesi bakımından çok olumlu bir adım olduğu değerlendirmesinde bulundu.
TÜSİAD’dan yapılan açıklamada, “Başta altyapı sektörleri olmak üzere, tüm sektörlerde üretkenliğin artırılmasını, girişimciliği, ölçek ekonomilerini, Ar-Ge ve yenilikçiliği ve bölgesel kalkınmayı içeren yeni teşvik sisteminin bu ihtiyacı büyük ölçüde karşılayacak bir yapı arz ettiğine inanıyoruz” denildi. Yeni teşvik sisteminin özellikle dört açıdan olumlu bulunduğu belirtilen açıklamada, bunlar; küçükten ortaya ve ortadan büyük ölçeğe geçiş başta olmak üzere ölçek ekonomisi ve kümelenmeyi teşvik etmesi, bölgesel kalkınma ve gelişme açısından daha ayrımlı ve esnek bir yapıya dayalı olması, bölge ve il sınıflamasının dinamik ve objektif değerlendirmelere daha yatkın bir sistem üzerine inşa edilmiş olması ve Ar-Ge, yenilikçilik ve teknolojik gelişimi ile dönüşümü teşvik etmesi olarak sıralandı.
Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran: Stratejik sektörler için getirilen “Yatırım malı ithal makine ve teçhizat için Gümrük Vergisi muafiyeti” teşviği yerli makinecileri destekleyecek ayrı program oluşturulmalı.
Ancak stratejik sektör ilan edilen makinenin gelecek teşviklerle yabancılarla arasındaki farkı da kapatması gerekiyor. TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi: Yeni teşvik sisteminin, yabancı yatırımların Türkiye’ye çekilmesinde ‘mıknatıs’ etkisi göstereceğini belirten Büyükekşi, şu ifadeleri kullandı: ‘Bu sistem ülkemize yeni yabancı yatırımları çekerken, cari açığı itecektir. Yüksek istihdam, düşük cari açık ve ılımlı yatırım ortamı ile Türkiye rekabet gücünü artıracaktır.
Türkiye’ye hakim olan güven ve istikrarın yeni teşvik sistemiyle artacağını düşünüyoruz. Türkiye yeni teşvik sistemi ile artık cari açığı giderek azaltacak, ithalatın yüzde 70’inin gerçekleştirildiği sektörler teşvik sayesinde ülkemizde üretilen ürünleri girdi olarak kullanacak.”
TUSKON Başkanı Rızanur Meral: Özellikle 6. bölgede yapılacak olan yatırımlara 7 yıl SGK p rim d esteği, g elir vergisi s topajı, faiz desteği, stratejik yatırımlara enerji desteğinin verilmesi gibi hususlar, yeni yatırımları teşvik edecek mahiyette. Özellikle hizmet sektörünün teşvik edilmesi Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri için oldukça önemli bir gelişme.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş: Daha önceki teşvik paketlerinin mantığı korunmuş, bununla beraber çok önemli olumlu değişiklikler yapılmış, yerli ve yabancı yatırımcıyı özendiren bir paket. Uygulamalara geçtikten sonra daha iyi belli olacak. Yatırımcıyı çekmek açısından büyük fırsatlar sunmasının yanı sıra çok iyi düşünülmüş ve içine stratejik elemanlar konulmuş bir paket.
MÜSİAD Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan: Yeni teşvik sisteminin bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak amacının yanı sıra işbirliği, kümelenme ve ortaklık kültürünü desteklemesi de son derece yerinde hamlelerdir. Ancak, unutmamak gerekir ki teşvikler hiçbir zaman amaç değil, birer araçtır. Ayrıca, bu teşviklerin uygulanma süreci de en az teşvik modelinin ortaya konması kadar önemlidir.
İşte konunun muhataplarından yeni teşvik sistemi yorumları: İSO Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük: İl bazlı bölgesel teşvik sistemine geçiş ve stratejik yatırım kavramları önemli yenilikler olarak göze çarpıyor. Sigorta primi işveren payına uzun vadeli indirimler getirilmesi, vergi indiriminin yatırımcının tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazançlara uygulanması dikkati çekici. Organize sanayi bölgelerine yapılacak yatırımların daha fazla desteklenmesini de önemli bulmaktayız.
TEŞVİKTE ÖNE ÇIKANLAR > VERGİ, FAİZ, PRİM DESTEĞİ:
Yatırımlara KDV istisnası, gümrük vergisi istisnası, vergi indirimi, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi desteği, KDV iadesi desteği sağlanacak. Yeni sistemle sanayinin yapısal dönüşümüne katkı sağlayacak stratejik yatırımlar desteklenecek. Demir-çelik, makina ve kimya sektörleri bu kapsamda yer alıyor. Yatırım yapılacak yere yatırımcı karar verecek. Stratejik yatırımlar aynı koşullarla desteklenecek.
> STRATEJİK YATIRIM:
Yeni sistemle birlikte özellikle stratejik yatırımlara destek verilecek. Yatırım malı ithalat malı makine teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası. 7 yıl süreyle sigorta primi desteği. Yatırımın yüzde 50’si kadar vergi indirimi. Yatırım kredileri için 50 milyon liraya ulaşan faiz desteği. Yatırım yeri tahsisi. Asgari 500 milyon tutarındaki yatırımlar için bina ve inşaatta KDV istisnası. KDV iadesi desteğiyle finansman yükü azaltılacak.
> DESTEK DEĞİŞMEYECEK:
Stratejik hangi ilde yapılırsa yapılsın aynı destek verilecek. Yeni sistemde eğitim yatırımları da desteklenecek. Belirli büyüklükteki otomotiv, uzay, rüzgar sanayi yatırımları desteklenecek. Demiryolu, madencilik, turizm yatırımları yine 5. bölge desteği alacak.
> BÖLGE SAYISI ARTTI:
Yeni sistemle bölgesel teşvik sisteminin etkinliği artacak. Bölgesel harita yeniden ele alındı. İller sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine göre 51 il 6 bölgeye (daha önce 4 bölgeydi) sınıflandırıldı. Yeni uygulamada bölgesel sistem yerine il bazlı bölgesel teşvik sistemine geçildi.
> EN BÜYÜK DESTEK 6. BÖLGEYE:
Yeni sistemde az gelişmiş illere (6. bölge) yapılacak yatırımlar daha avantajlı şekilde desteklenecek. 6. bölgede 31 Aralık 2013’e kadar başlanacak yatırımlarda sigorta primi desteği 10 yıl uygulanacak. Bu tarihten sonra ise 7 yıl uygulanacak. Bölgede asgari ücretli çalışanın işverene maliyeti 600 dolardan 350 dolara düşecek.
MALİYET DÜŞECEK:
Bir soru üzerine Erdoğan, hiçbir ilin özel kriteri olmadığını, bu bölgelerin TÜİK’in değerlendirmesiyle sınıflandığını, şartlar değiştiğinde uygulamanın da değişebileceğini söyledi. Bazı yatırımlarda 5. bölge 6. bölge gibi destek alabilirken, 4. bölgedeki bir yatırım 5. bölge teşviklerinden yararlanabilecek.
