Türkiye’de dijital baskı pazarı

Doksanlı yıllarda gelişen ink-jet teknolojisi kendini teksti sektörüne kabul ettirmiştir. Gelişen teknolojiler makine fiyatlarını düşürmüş, kafalarının ömrünü uzatmıştır. İnk-jet teknolojisi klasik baskıya göre sağladığı avantajlar pazardaki payını sürekli arttırmıştır. Kısa metrajlar, daha net ve kaliteli baskı ve baskı kolaylığı, dijital baskının yaygınlaşmasını hızlandırmıştır. Artan üretim kapasiteleriyle dijital baskı sistemlerinin kullanımı konvansiyonel baskı yöntemlerine oranla tüm dünyada hızla yayılmaya başlamıştır. Bu gelişimin en önemli sebebi, dijital baskı yöntemi ile milyonlarca renk içeren fotoğraf kalitesindeki çok çeşitli desenlerin aynı netlikte tekstil mamulü üzerine basılabilmesi, müşteri isteklerine hızlı yanıt verme olanağı sağlaması ve konvansiyonel metotlara göre çok daha ekonomik olmasıdır.

Dijital baskının dağılımı:

Pigment % 10 – Reaktif % 28 – Asit % 2 – Dispers transfer % 52 – Dispers Direkt %8

Dijital baskı, hızlı üretim prosesi, sınırsız renk kapasitesi, desen tasarımı, ön hazırlık, numune baskı ve baskı prosesinin tamamlanmasına kadar geçen sürede konvansiyonel metotlara göre önemli ölçüde zaman tasarrufu sağlar. Dijital baskı alanında gelişen teknolojiyle birlikte baskı süresi gün geçtikçe daha da kısalmaktadır. Dijital baskıda üretim hızı son yıllarda saate 10 metre kare basıdan bugün 700 metre karelere kadar gelişmiştir.

Düşük yatırım, yüksek tasarruf

Dijital baskıda şablon, kalıp ve boya mutfağı gibi maliyetler yoktur. Dijital baskı yöntemi ile tekrarlanabilirliği çok yüksek, baskı malzemelerinin kalitesi ile paralel olarak uzun ömürlü ve dayanıklı baskılar elde edilmektedir. Klasik baskı tekniklerine göre %30 daha az su ve %45 daha az elektrik kullanılmaktadır. Ayrıca temizlik işlemlerinde kullanılan su miktarı klasik baskının %3 ü kadardır. Rotasyon baskıda bir şablonun temizlenmesi için 700 litre suya ihtiyaç vardır ki, bu da 10 renkli bir rotasyon baskıda 7 ton boşa tüketilen su anlamına gelir. Ayrıca dijital baskı sisteminde kumaş yüzeyine aktarılacak boya miktarı önceden hesaplandığı için klasik baskıda ortaya çıkan boya ve atık baskı patı kayıpları önlenmiştir. Dijital baskı tekniği, CAD sisteminde üretilen sayısal desen bilgilerini kullanarak çok ince düzeler yardımı ile baskı mürekkebinin online olarak kumaşa püskürtülmesi esasına dayanır. Dijital baskı sistemi; baskı kafası, gövde, kumaş besleme sistemi ve kartuş gövdesinden oluşur. Baskı kafası, dijital baskı sisteminin en önemli parçasıdır. Dijital baskı makinelerinde thermal, piezo ve kontinü kafa teknolojilerinden genellikle Piezo baskı kafası teknolojisi kullanılmaktadır. Piezo baskı kafaları uzun ömürlüdür. Dijital baskıda boyarmadde penetrasyonunu artırmak, haslık özelliklerini geliştirmek ve renk verimi yüksek, parlak baskılar elde etmek için tekstil mamulünün baskıya hazırlanması gerekmektedir. Bu amaçla baskı işleminden önce kumaş ön işlemle temizlenir ve hidrofil hale getirilir. Baskı aşamasına geçildiğinde ise; yüksek çözünürlükte olan görselin birebir basılmasında, kullanılan dijital baskı makinesinin yanı sıra baskı patının ve boyaların seçimi oldukça önemlidir. Günümüzde asit, reaktif, dispers ve pigment boyalarla çok çeşitli tekstil mamulleri üzerine baskı yapılabilmektedir. Selülozik kumaşların reaktif ink- jet baskıcılığında iki aşamalı olarak işlem gerçekleştirilir. Ön işlem olarak kıvamlaştırıcı ve kimyasalları içeren çözelti kumaşa uygulanır, ardından sadece boyarmaddeyi içeren mürekkeple baskı yapılır. Dispers ink jet boyaları, transfer ve direk ink-jet baskı sistemleri için ikiye ayrılmaktadır. Dijital transfer baskıda, tasarlanan desen özel transfer kağıdına dijital baskı makinesinde basılır. Transfer kâğıdına baskı yapılan desen ardından bir ısı presi (210 °C 30 sn) ile polyester esaslı yüzeye aktarılır. Bu şekilde transfer işlemi gerçekleştirilmiş olur. Ön işlem ve durulama işlemine gerek yoktur.

Dijital direkt baskıda, ön işlemli kumaş üzerine direkt olarak dijital baskı makinelerinde baskı yapılır. Bu metot sayesinde transfer kâğıdı ortadan kaldırılmış olur. Bu sayede transfer kâğıdına baskı yapılırken oluşan kâğıda kafa sürtmeleri gibi sıkıntılar ortadan kalkmış olur. Ayrıca yıkama işlemine gerek yoktur. Pigment boyalar pamuk ve pamuk / polyester kumaş baskılarda kullanılır. Pigment boyaların en önemli özelliği, kumaşta ön işlem ya da son işlem gerektirmemesidir. Türkiye’de dijital baskı yaygınlaşıyor Günümüzde dijital baskının sunduğu kısa üretim süreleri, desende çeşitlilik, azalan stok ve stok riskleri gibi avantajlarla pazar taleplerinin getirdiği kaçınılmaz bir strateji olarak konvansiyonel baskı pazarı üreticileri de dijital baskı çözümlerine odaklanmış durumdadır. Özellikle modadaki hızlı hareket ve sezonların ikiden dörde çıkması, varyant boylarının kısalması üreticiler için dijital baskıyı kaçınılmaz. Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla dijital baskı teknolojisindeki ve kimyasal maddelerdeki Ar-Ge çalışmalarına devam edilmektedir. Türkiye, bu alandaki son yatırımlar, dijital baskı kalitesinin ve yüksek kapasiteli dijital baskı sistemlerinin kullanımının artmasıyla global hazır giyim mar- kalarının önemli bir tedarikçisi haline gelmiştir. Pazarda sadece yabancı boya markaları satılmıyor. Çok sayıda yerli üretici de dijital baskı makineleri için boya üretmektedir. Bu alanda kıyasıya bir rekabet vardır.