2021 Nobel Tıp Ödülü, tekstillerle ilgili ilginç bir bağlantıyı ortaya koyuyor.
Bugün, Stockholm merkezli Karolinska Enstitüsü’ndeki Nobel Komitesi, dokunma ve sıcaklıkla ilgili reseptörler üzerindeki keşifler için gıpta edilen ödülü açıkladı.
San Francisco, California Üniversitesi’nden Dr. David Julius ve Howard Hughes Tıp Enstitüsü, Scripps Research, La Jolla, ABD’den Dr. Ardem Patapoutian ortaklaşa Nobel ödülüne layık görüldüler. Sıcak veya soğuk, sürtünme ve dış basınç gibi uyaranlara verilen tepkiler, tekstil ve diğer ürünlerin tüketici tarafından kabul edilmesinde önemli rol oynamaktadır. Nobel ödüllülerin üstlendiği temel çalışma, moleküler düzeyde duyusal algıyı daha iyi anlamamızı sağlayacaktır.
Kumaşların dokunuşunun anlaşılmasıyla ilgili olduğum ve 1994-1998 yılları arasında İngiltere’deki Leeds Üniversitesi’nde kumaşların tuşe özellikleri üzerine doktora tezi araştırması yaptığım için bu yılki takdirin bu yazarla kişisel bir bağlantısı var.
Pamuk, rahatlığı ve cilt dostu olması nedeniyle daha piyasaya arz edilmeden satılmaktadır ve yün, pürüzsüz veya pürüzlü, sıcak veya soğuk vb. gibi dış uyaranlara dayalı sinirsel tepkilere bağlı olan termal rahatlığı nedeniyle tercih edilir. Aslında, kırmızı biberdeki acı kimyasal bileşik, bu yılın Nobel’inde rol oynadı.
Tekstil bilim adamları onlarca yıldır kumaşların hissini veya dokunuşunu daha iyi taklit edebilmek için çalıştılar. “Tuşe” olarak bilinen bu büyük alan, 1970’lerde Japon bilim adamları Profesör Sueo Kawabata, Profesör Niwa ve Dr. Matsuo’nun öncü çabaları sayesinde gelişti ve standart bir değerlendirme yönteminin önünü açtı.
Chennai merkezli A.C. Tech., Anna Üniversitesi’nden Profesör Venkatraman Subramaniam’ın araştırma çabaları sayesinde kumaşların tuşesi konusundaki araştırmalara ilgim alevlendi. 1980’lerde ve 90’larda Profesör Subramaniam, Hindistan’da birçok doktora araştırmasını destekledi ve orada tuşe alanı ortaya çıktı.
Dokunma veya haptik alanı, doğası gereği triboloji, mekanik, malzeme bilimi, sinirbilimi vb. içeren çok disiplinli bir bilim alanıdır. 1994-98 yılları arasında Leeds’teki çalışma, kumaşların hissini değerlendirmek için insan parmağını taklit etmek için polimetil siloksan kullanarak yapay insan parmağının geliştirilmesine yol açtı.
Sürdürülebilir malzemelere daha fazla vurgu yapıldığında, bu malzemelerin tüketicilere nasıl hitap ettiği önemlidir ve bu nedenle tekstil sektöründe kumaşların hissi konusunda hem temel hem de uygulamalı düzeyde araştırmalara ihtiyaç vardır.
Bu yılki Nobel ödülü, tekstil ve benzeri alanlarda duyusal bilimin önemini yineliyor.