Home / Yazarlar / Bilsem ne zaman nerede…

Bilsem ne zaman nerede…

Linkedin
Prof. Dr. İsmail KAYA
Prof. Dr. İsmail KAYA

Uzaklardaki oğlumuzla oralardaki havalar­dan konuşurken öğrendik, 22,8 derece ile 1899’dan beri temmuzun en serin günüymüş. Yüzyıldan fazla bir zamandır, meteorolojik bil­gilerin kaydının tutuluyor olması bana daha enteresan geldi. Hepimizi ilgilendiren kısa ve uzun vadeli hava tahminlerinin bu bilgi biriki­mi sayesinde yapılabildiğini hatırladım…

Pazarlamacılar ve reklamcılar hem havaların, hem de insanların nasıl seyredeceğini tahmin etmekle yakından ilgileniyorlar. Müşterilerine “Berbere gitme vaktiniz geldi, 30 metre ileride­ki berberde dört gün için geçerli bir indirimden yararlanabilirsiniz” türünden mesajları gönde­rebilecekleri günlerin hazırlığını yapıyorlar.

Hâlihazırda araştırmacılar, ellerindeki veriler­den ve o anda nerede bulundukları bilgisinden yola çıkarak, belli insanların bir iki saat içinde nerelere gidebileceklerini tahmin edebiliyorlar. Hayat tarzlarını, yaşayışlarını takip edebildiği insanları, belki kendilerinden de daha yakın­dan tanıyıp, hareketlerini öngörebiliyorlar. Ama uzun vadeli tahminler yapmak pek o kadar ko­lay değil, yapılsa da tutmuyor. Du.

İki araştırmacı, (Salidek ve Krumm) insanların günler ve aylar sonra belli bir saatte nerede olabileceklerini kestirmek gibi devasa bir işe kafayı takmışlar ve üçyüz gönüllüyle bir de­ney yapmışlar.

Her birine GPS cihazları vererek, an be an ne zaman, nerelerde bulunduklarının kaydını tutmuşlar. Ellerindeki 50 milyon lokasyon ve­risini analiz edip, kişilerin hareketlerinin uzun vadeli tahminlerini çıkarabilmek için Far Out adlı özel bir program kullanmışlar.

Program, herhangi bir dış müdahale olmak­sızın, eldeki verilerden anlamlar çıkarıp, her kişinin hayatındaki rutinleri otomatik olarak keşfetmeye çalışıyormuş. Haftalar ve aylar­ca değişmeden tekrarlanan günler, saatler ve yerlerin farkına varıyor, buna dayanarak tahminler geliştiriyormuş.

Program bir yandan hareketlerdeki “düzen”leri yakalamaya çalışırken, bir yandan da tah­minleri ve gerçekleşenleri karşılaştırıp, kendini geliştiriyormuş. Bireyler, hayatlarında “düzen bozucu” bir şeyler yaptıklarında program bunu derhal fark ediyor ve kendini yeni duru­ma adapte ediyormuş.

Araştırmacılar, bu çalışma sonucunda, in­sanların hareketlerinin kısa vade bir yana nis­peten uzun zaman dilimleri için bile oldukça öngörülebilir olduğunu tespit etmişler.

Henüz deneme safhasındaki bu proje tica­rileştirildiğinde, hayatımıza ne kadar çok in­sanın karışabildiğini, pek çoğunun farkında olmasak da, tercih ve davranışlarımızı etkile­mek için ne büyük bir güce sahip olacakları­nı anlamamız için çok zaman geçmeyecek.

Öyle görünüyor.

About editor

Check Also

Pamuk ve Kriz Yönetimi

Linkedin Pamuğun teknik uygulamaları, kriz yönetimi senaryolarında uygulama buluyor. Son zamanlarda, Hindistan’ın en büyük petrol ...